Losverklaring

Administratieve lastenverlichting voor de varende ondernemer is een belangrijke doelstelling om op sectorniveau tot meer digitalisering te komen. Onlangs heeft BTB een rapport gepubliceerd over de mogelijke digitalisering van de CDNI Deel B Losverklaring. Onderstaand een korte samenvatting van dit initiatief.

In de logistieke keten van de binnenvaart wordt nog veel met papieren documenten gewerkt. Vaak is dit ook verplicht vanuit controle- en handhavingsdoeleinden. Een goed voorbeeld hiervan is de CDNI-Losverklaring, die de verwijdering van restlading regelt. Hiervan worden er, alleen al in Nederland, naar schatting zo’n 170.000 exemplaren per jaar in tweevoud ingevuld en zes maanden bewaard, zowel aan de wal als ook aan boord van de schepen. Deze ‘papieren praktijk’ leidt tot ongewenste en doorgaans vermijdbare administratievelastendruk; het is tijdrovend en ook foutgevoelig.

Tegelijkertijd is er een trend waarneembaar dat elektronische alternatieven vanuit wet- en regelgeving steeds vaker zijn toegestaan. BTB heeft daarom, in samenwerking met projectpartners NPRC en Rijkswaterstaat, onderzocht hoe het proces voor het invullen, ondertekenen, bewaren en controleren van de Losverklaring er in de praktijk uitziet. Om vervolgens te komen met aanbevelingen en voorstellen voor een brede implementatie van een elektronisch alternatief. Deze voorstudie laat zien dat er veel belangstelling bestaat om decentraal en digitaal data met elkaar te delen. Niet in het minst omdat er veel potentie zit in efficiency- en kwaliteitsverbetering van dit proces, zowel voor de schipper als ook voor de ladingontvanger en/of de ontvangstinrichting.

Het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat heeft het programma Digitale Infrastructuur Logistiek (DIL) opgezet ter bevordering van de ‘digital readiness’ én digitalisering van de totale logistieke sector in Nederland. DIL ontwikkelt de Basis Data Infrastructuur (BDI): een afsprakenstelsel voor vertrouwd en veilig data delen in logistieke ketens. De Losverklaring past zeer goed in deze collectieve ontwikkeling en heeft baat bij het uitvoeren van zogenaamd ‘living lab’ waarin een pilotimplementatie is voorzien.

De ervaring die daarbij wordt opgedaan, kan niet alleen worden gebruikt voor een brede introductie van een digitale losverklaring in de sector, bij verladers en vervoerders, en in samenwerking met diverse overheden. Maar is ook zeer relevant voor andere documenten en business processen in en rondom de binnenvaart. Aan de hand van dit living lab kunnen cruciale uitgangspunten worden benoemd en inzichten worden opgedaan ten aanzien van de governance, de organisatie en de techniek van vertrouwd data delen en de daarbij beoogde digitale transformatie van vervoer over water.